Laboratorium Humanistyki Współczesnej
http://www.laboratorium.uni.wroc.pl
Idea
W dość powszechnej opinii humanistyka, stanowiąca podstawę zarówno tradycyjnego, jak i nowoczesnego, Kantowsko-Humboldtowskiego uniwersytetu, zagrożona jest dziś postępującą marginalizacją. Z perspektywy zdobywającego coraz większe wpływy rynkowego modelu techno-uniwersytetu zarzuca się badaniom humanistycznym niedostateczną praktyczność, brak realnego oddziaływania na życie społeczne i kulturowe oraz skłonności przyczynkarskie i eskapistyczne. Status humanistyki kwestionowany jest nie tylko „z zewnątrz”, z perspektywy nauk przyrodniczych i technicznych oraz wymogów życia społeczno-politycznego. Dokonujące się w obszarze badań społecznych i kulturowych teoretyczno-metodologiczne zwroty, rosnący wpływ idei posthumanizmu, jakościowe konsekwencje cyfryzacji, zaawansowanie i ekspansja neuronauki sprzyjają także rewizjom „wewnętrznym”. Humanistyka, stając wobec konieczności podjęcia wielorakich wyzwań i wypracowania w ich obliczu swej tożsamości, powinna godzić swoje najlepsze tradycje z otwartością oraz gotowością do działań innowacyjnych i eksperymentalnych.
Słowo laboratorium, jakkolwiek kojarzy się ze sferą nauk przyrodniczych i technicznych, odsyła także do z ducha humanistycznego elaboratu, tego, co starannie i z trudem wypracowane. Interesuje nas humanistyka reflektywna, otwarta na eksperymenty, która podejmuje stające przed nią wyzwania, także te płynące ze współczesnych laboratoriów przyrodniczych, technologicznych i medialnych, by wypracować wobec nich swą tożsamość, podjąć pytania graniczne i otworzyć się na ewentualną współpracę z innymi dziedzinami wiedzy.
Jesteśmy przekonani, że powołując Laboratorium Humanistyki Współczesnej, wypełniamy w pewnej mierze testament intelektualny założyciela polskiego kulturoznawstwa, Profesora Stanisława Pietraszki, dla którego wiedza o kulturze była istotną komponentą kultury samej, a kwestie poznawczego statusu humanistyki zawsze były niezwykle ważne.
Chcielibyśmy, aby Laboratorium było miejscem badań i dyskusji ważnych dla przedstawicieli różnych dyscyplin humanistycznych i zainteresowanych humanistyką badaczy innych dziedzin. By stworzyło przestrzeń dla krytycznej analizy, swoistego testowania nowych idei i orientacji oraz być może ich stymulowania.
dr hab. Renata Tańczuk
dr hab. Dorota Wolska