Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego
www.pracownia.audiosfery.uni.wroc.pl
Pierwszego października 2009 roku w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego powołana została Interdyscyplinarna Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego. Zakres działań Pracowni obejmuje badania nad problematyką audiosfery - środowiska fonicznego świata człowieka. Badania na tym polu prowadzone są w różnych ośrodkach naukowych na świecie od lat 60-tych XX wieku, a zainicjował je kanadyjski kompozytor i muzykolog Raymund Murray Schafer, autor projektu World Soundscape Project, który znalazł swą kontynuację w działalności Międzynarodowego Forum na Rzecz Ekologii Akustycznej (World Forum for Akustic Ecology). Zagadnienia „pejzażu dźwiękowego” (Soundscape) stają się współcześnie coraz szerzej obecne w dyskusjach naukowych także w Polsce, czego potwierdzeniem może być Interdyscyplinarne Seminarium „Dźwięk w krajobrazie – stan i perspektywy badań” zorganizowane przez Instytut Nauk o Ziemi UMCS w Lublinie oraz Komisję Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, które odbyło się we wrześniu 2008 roku w Lublinie. Współczesna refleksja nad audiosferą odwołuje się często do kontekstu ekologicznego (uwrażliwienie na zanieczyszczenie foniczne), jednak zasadniczy kierunek badań dotyczy analizy i interpretacji środowiska dźwiękowego człowieka z uwzględnieniem wszelkich występujących w nim zjawisk fonicznych (akustycznych, dźwiękowych oraz muzycznych) i ich różnorodnych determinant – zarówno przyrodniczych, jak i kulturowych.
Przewidujemy, że działania naszego ośrodka obejmą szereg różnorodnych inicjatyw badawczych i organizacyjnych, w tym m.in.:
1. interdyscyplinarne studia nad zagadnieniem audiosfery Wrocławia, uwzględniające różne aspekty opisu i analizy fenomenów fonicznych przestrzeni miasta, w tym m.in. geograficzne, przyrodnicze, techniczne, społeczne i kulturowe determinanty środowiska fonicznego;
2. organizację badań terenowych w zakresie środowiska fonicznego oraz prowadzenie dokumentacji badawczej w postaci archiwum zjawisk fonicznych;
3. stworzenie szerokiego forum dyskusji publicznej dotyczącej problematyki audiosfery (inicjatywy spotkań dyskusyjnych, wykładów, prezentacji, działań warsztatowych);
4. badania nad pejzażem dźwiękowym Dolnego Śląska z uwzględnieniem problemów kulturowej tożsamości regionu w kontekście doświadczeń fonicznych jego mieszkańców, a także historycznych przemian środowiska fonicznego.
Interdyscyplinarny charakter problematyki audiosfery stwarza możliwość podejmowania współpracy badawczej z różnymi jednostkami naukowymi w obrębie Uniwersytetu Wrocławskiego, a także innych środowisk naukowych Wrocławia i kraju. W gronie sygnatariuszy powołania Pracowni znaleźli się kulturoznawcy, etnolodzy, muzykolodzy, geografowie. Działalność Pracowni zapoczątkowało podpisanie umowy pomiędzy Instytutem Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego i Wydziałem Nauk Społecznych i Dziennikarstwa Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu dotyczącej współpracy naukowej i organizacyjnej w zakresie badań nad pejzażem dźwiękowym.
ORGANIZATORZY
Robert Losiak – muzykolog, dr filozofii, pracownik Instytutu Muzykologii UWr. i współpracownik Instytutu Kulturoznawstwa UWr., prowadzi zajęcia dydaktyczne z zakresu estetyki, estetyki muzycznej, historii muzyki na studiach kulturoznawstwa oraz muzykologii. Od 2004 roku prowadził kilkukrotnie konwersatoria specjalizacyjne poświęcone problematyce pejzażu dźwiękowego, a także (dwukrotnie) obozy naukowe obejmujące badania terenowe audiosfery Wrocławia.
KONTAKT
Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego
Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego
50-139 Wrocław, ul. Szewska 50
mail: robert.losiak@uwr.edu.pl
