Seminarium (Nie)pamięć i zapomnienie w muzyce

I Międzyinstytutowe poznańsko-wrocławskie seminarium muzykologiczne Res Facta Nova

(Nie)pamięć i zapomnienie w muzyce, Wrocław, 6 czerwca 2025 

organizatorzy: Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza, redakcja pisma “Res Facta Nova. Teksty o muzyce współczesnej”

partner wydarzenia: Polskie Wydawnictwo Muzyczne

Idea: Zwrot pamięciowy należał do najważniejszych przemian we współczesnej humanistyce ostatnich 30 lat, przynosząc szereg nowych zagadnień badawczych oraz perspektyw teoretycznych. Jednym z najciekawszych przejawów wspomnianego zwrotu jest refleksja nad zapomnieniem i jego różnymi formami. Inspirując się licznymi publikacjami na ich temat (m.in. Paula Ricoeura, Marca Augé, Aleidy Assmann, Paula Connertona, Romy Sendyki) chcielibyśmy poszerzyć dyskusję o zapomnieniu na muzykologię. Celem naszego seminarium nie jest jednak, tak ważne dla praktyki muzykologicznej, przywracanie zapomnianych  dzieł, postaci czy nurtów, ponieważ punkt ciężkości chcielibyśmy przenieść na refleksję nad samymi mechanizmami zapominania w muzyce - ich formami oraz wybranymi wymiarami (estetycznym, społecznym, politycznym, genderowym, ale i kognitywnym).

Program:

9.00-9.15 Otwarcie seminarium

Sesja 1, prowadzenie: dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, prof. ISPAN

9.15-9.35 prof. dr hab. Marcin Trzęsiok, Podłoże ideowe drugiej szkoły wiedeńskiej. O wymazywaniu i przywracaniu pamięci fundacyjnej muzycznego modernizmu

9.35-9.55 dr hab. Krzysztof Moraczewski, prof. UAM, Pamięć, zapomnienie i muzyczny modernizm

9.55-10.15 dr Ewa Schreiber, Pamięć, erozja, zapętlenie. Zapominanie w twórczości Tristana Muraila

10.15-10.35 Jan Topolski, Kanon minimalizmu i jego marginesy? Eastman / Sikorski

10.35-10.55 dr Monika Prusak, „Sztuka kończy się tam, gdzie zaczyna się prawdziwy realizm”. Wpływ krytyki muzycznej na kształtowanie się pamięci zbiorowej

10.55-11.25 – dyskusja

Sesja 2, prowadzenie: dr Ewa Schreiber

11.50-12.10 dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, prof. ISPAN, Od zapomnienia do przypomnienia: casus Andrzeja Panufnika

12.10-12.30 Lech Dzierżanowski, Od wymazania do zapomnienia (i co dalej?) – casus Palestra

12.30-12.45 dyskusja

12.45-13.05 dr Szymon Borys, Oswajanie zapomnienia. Byt i niebyt muzyki białoruskiej

13.05-13.25 dr Agnieszka Jeż, „Stary człowiek zostaje zapomniany”. O procesie przebudowy pamięci zbiorowej w repertuarze Pieśni Ziemi Izraela

13.25-13.45 Emil Pietrzyk, Orkiestra Klezmerska Teatru Sejneńskiego i jej praca nad pamięcią

13.45-14.00 dyskusja

Sesja 3, prowadzenie sesji: dr hab. Krzysztof Moraczewski, prof. UAM

15.15-15.35 prof. dr hab. Tomasz Jeż, Reformacja jako rezygnacja i rekapitulacja. Repertuar zapominany i przypominany w ewangelickim Wrocławiu

15.35-15.55 dr Grzegorz Joachimiak, Pamięć i zapomnienie w obliczu śmierci: Caspar Neumann, muzyka i społeczna dynamika refleksji nad przemijaniem

15.55-16.15 dr Ryszard Lubieniecki, Karanie zapomnienia. O przemocy fizycznej w nauczaniu muzyki w kontekście średniowiecznej tradycji mnemotechnicznej

16.15-16.30 dyskusja

16.30-16.55 dr Antoni Michnik, „Any resemblance of my speech, with perhaps the exception of rhythm, is destroyed”. Pamięć w twórczości Alvina Luciera – wykład performatywny

16.55-17.00 Zakończenie seminarium

Abstrakty wystąpień

Miejsce:

Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego, ul. Szewska 36, sala 208 (II piętro)

Kierownictwo naukowe seminarium: 

dr Ewa Schreiber (Instytut Muzykologii UAM, redaktor naczelna pisma “Res Facta Nova”), dr Ryszard Lubieniecki (Instytut Muzykologii UWr), dr Sławomir Wieczorek (Instytut Muzykologii UWr, zastępca redaktor naczelnej pisma “Res Facta Nova”)